Mao Zedong

Een studie naar lichamelijke opvoeding


Geschreven: april 1917
Bron: Overgenomen uit een opstel gepubliceerd in April 1917 (in Hsin ching-nein) en gepubliceerd als A Study of Physical Education op het Marxists Internet Archive
Vertaling naar het Nederlands: S. Kroes, april 2005
HTML: Maarten Vanheuverswyn, voor het Marxists Internet Archive, april 2005


Onze natie ontbreekt het aan kracht. De militaire geest is niet aangemoedigd; de lichamelijke conditie van de bevolking verslechtert dagelijks. Dit is een extreem verontrustend fenomeen. De promotors van lichamelijke opvoeding hebben de essentie van het probleem niet begrepen, en daarom zijn, ondanks hun aanhoudende inspanningen, deze niet effectief gebleken. Als deze toestand voortduurt, zal onze zwakheid verder toenemen. Onze doelen bereiken en onze invloed doen voelen zijn externe zaken, resultaten. De ontwikkeling van onze fysieke kracht is een interne kwestie, een beweegreden. Als onze lichamen niet sterk zijn zullen we zodra we vijandelijke troepen zien bang zijn, hoe kunnen we dan onze doelen bereiken en onszelf gerespecteerd maken? Kracht hangt af van discipline, en discipline hangt af van zelfbewustzijn. De voorstanders van lichamelijke opvoeding hebben niet gefaald in het verzinnen van verschillende methoden. Als niettemin hun inspanningen vruchteloos blijven, is dit omdat externe krachten onvoldoende zijn om het hart te bewegen...

Als we lichamelijke opvoeding effectief willen maken, moeten we de subjectieve houding van het volk beïnvloeden en hun stimuleren om bewust te worden van lichamelijke opvoeding. Als iemand bewust wordt van het probleem, komt een programma voor de lichamelijke opvoeding als vanzelf, en zullen we onze doelen bereiken en onze invloed doen voelen als iets vanzelfsprekends.

1. Een verklaring van lichamelijke opvoeding

Lichamelijke opvoeding helpt het leven in stand te houden. Oost en West verschillen in hun interpretaties hierover. Chuang Tzu volgde het voorbeeld van de kok, Confucius voelde zich aangetrokken tot de lessen van de boogschutter en de wagenmenner. In Duitsland heeft lichamelijke opvoeding de grootste populariteit verworven. Japan heeft bushido. Bovendien, recent, de tradities volgend van ons land, heeft judo zich ontwikkeld tot een bewonderenswaardig niveau. Als we deze voorbeelden bestuderen, zien we dat ze allemaal beginnen met een studie naar fysiologie.

2. De plaats van lichamelijke opvoeding in ons leven

Lichamelijke opvoeding is een aanvulling op de studie van deugd en kennis. Bovendien, zowel deugd als kennis berusten in het lichaam. Zonder het lichaam zou er noch deugd noch kennis zijn. Zij die dit begrijpen zijn zeldzaam. Mensen leggen de nadruk op kennis of moraal. Kennis is zeker waardevol, omdat het de mens onderscheidt van het dier. Maar waarin is kennis gevat? Ook moraal is waardevol; het is de basis van de maatschappelijke orde en van gelijkheid tussen onszelf en anderen. Maar waar berust deugd? Het is het lichaam dat kennis bevat en deugd huisvest. Het bevat kennis als een strijdwagen en huisvest moraal als een kamer. Het lichaam is de strijdwagen die kennis bevat, de kamer die deugd huisvest. Kinderen gaan naar de basisschool als ze de geschikte leeftijd bereiken. Op de basisschool zou bijzondere aandacht geschonken moeten worden aan de ontwikkeling van het lichaam; vooruitgang in kennis en morele training zijn van ondergeschikt belang. Voeding en verzorging moeten de hoofdzaak zijn, onderwijs en discipline aanvullend. Op dit moment weten de meeste mensen dit niet, en het resultaat is dat kinderen ziek worden, of zelfs jong sterven, vanwege het studeren. Op middelbaar en hoger onderwijs zou de nadruk gelijk verdeeld moeten worden op alle drie de aspecten van studeren. Op dit moment wordt door de meeste mensen te veel nadruk gelegd op kennis. Tijdens de jaren op de middelbare school is de ontwikkeling van het lichaam nog niet compleet. Aangezien heden ten dage de factoren welke lichamelijke ontwikkeling begunstigt schaars zijn en welke deze afhouden talrijk, zal lichamelijke ontwikkeling dan niet de neiging hebben op te houden? In het onderwijssysteem van ons land zijn de vereiste colleges zo dik als de haren van een koe. Zelfs een volwassene met een gehard en sterk lichaam zou het niet kunnen verdragen, laat staan zij die de volwassenheid nog niet hebben bereikt, of zij die zwak zijn. Speculerend over de intenties van de onderwijzers, wordt men aan het denken gezet of zij geen log onderwijssysteem hebben bedacht om de studenten uit te putten, hun lichaam te vertrappen en hun leven te ruineren... Hoe dom! De enige ramp die een mens kan overkomen is het niet hebben van een lichaam. Wat is er meer om je zorgen over te maken? Als iemand probeert zijn lichaam te verbeteren zullen andere dingen automatisch volgen. Voor het verbeteren van het lichaam is niets zo effectief als lichamelijke opvoeding. Lichamelijke opvoeding neemt in ons leven echt de eerste plaats in. Als het lichaam sterk is dan kan men snel vorderen in kennis en moraal en verstrekkende voordelen oogsten. Het moet gezien worden als een belangrijk deel van onze studie. Leren heeft zijn essentiële en zijn bijkomstige onderdelen, en zaken hebben hun einde en hun begin. Te weten wat als eerst komt en wat als laatst zal men dichter brengen bij de juiste weg. (Uit ‘The Great Learning’, een van Confucius’ vier klassieken). Dit is precies wat ik bedoel te zeggen.

3. Voorgaand misbruik van lichamelijke opvoeding en mijn manier om dit te herstellen

De drie vormen van onderwijs zijn even belangrijk; studenten hebben tot nu toe veel aandacht geschonken aan moreel en intellectueel onderwijs maar hebben lichamelijke opvoeding verwaarloosd. De onfortuinlijke consequentie is dat ze hun rug kromden en hun hoofd bogen; ze hebben ‘witte en slanke handen’ (uit Negentien oude gedichten, een beroemde collectie van gedichten uit de Han-dynastie); als ze een berg beklimmen zijn ze buiten adem, en als ze in water lopen krijgen ze kramp in hun voeten. Dat is waarom Yen Tzu een kort leven had, en Chia I jong stierf. Wat betreft Wang Po en Lu Chao-lin, één stierf jong, en de ander werd een verlamde. Al deze mannen waren zeer getalenteerd in moraal en kennis. Maar er komt een dag wanneer het lichaam niet meer behouden blijft, en dan worden moraal en kennis er samen mee vernietigd. Alleen de mensen uit het noorden zijn in staat om ‘onder vuur te liggen en de dood tegemoet te treden zonder spijt’. (Uit The Doctrine of the Mean, een van Confucius’ vier klassiekers). In de regio van Yen en Chao waren er vele helden, en martelaars en krijgers kwamen vaak uit Liangchow. In het begin van de Ch'ing-dynastie beoefenden Yen Hsi-chai en Li Kangchu zowel de letterkundige als de militaire kunsten. Yen Hsi-chai reisde meer dan een duizend li (ongeveer 0,5 km) naar het noorden van de lange muur om de schermkunst te leren. Hij streed met moedige soldaten en won. Daarom zei hij: ‘als men of de letterkundige of de militaire kunst mist, is dit de ware weg?’... Zo ver als wij, studenten betrokken zijn, de installatie van een school en de instructies gegeven door zijn leraren zijn alleen de externe en objectieve aspecten. We hebben ook de interne, de subjectieve aspecten. Als iemand zijn beslissing is gemaakt in zijn hart, dan zullen alle delen van het lichaam zijn bevelen volgen. Geluk en ongeluk worden door onszelf gezocht. ‘Ik wens deugdzaam te zijn, en zie, deugd is daar.’ (Uit Confucius’ Analects) Hoe veel meer is dit waar voor lichamelijke opvoeding! Als we niet de wil hebben om te handelen, dan zelfs als het uiterlijk en de doelstelling perfect zijn, kunnen ze ons nog niet ten goede komen. Vandaar, als we over lichamelijke opvoeding spreken, moeten we beginnen met individueel initiatief.

4. De bruikbaarheid van lichamelijke opvoeding

Omdat de mens een dier is, is beweging het meest belangrijke voor hem. En omdat hij een rationeel dier is, moeten zijn bewegingen een reden hebben. Maar waarom verdient beweging achting? Waarom verdient rationele beweging achting? Zeggen dat beweging helpt inkomsten te delven is triviaal. Zeggen dat beweging de natie beschermt is hooghartig. Vooralsnog is geen van beiden de basisreden. Het doel van beweging is simpelweg om het leven in stand te houden en onze harten te verblijden. Chu Hsi beklemtoont respect, en Lu Chiu-yuan beklemtoont kalmte. Kalmte is kalm, en respect is geen actie; het is enkel kalm. Lao Tzu zei dat onbeweeglijkheid het ultieme doel was; Boeddha zocht rust en methoden van bespiegeling. De kunst van bespiegeling wordt geacht door de discipelen van Chu en Lu. Recent zijn er zij die, deze meesters volgend, gesproken hebben over methoden van bespiegeling, opgeschept hebben over de effectiviteit van hun methoden, en minachting hebben betuigd over zij die trainen, hierbij hun eigen lichamen ruïnerend. Dit is misschien één manier, maar ik zal het niet wagen om ze te imiteren. In mijn nederige opinie, er is alleen beweging in de hemel en op aarde...

Men hoort vaak dat er gezegd wordt dat de geest en het lichaam niet tegelijkertijd perfect kunnen zijn, dat zij die hun geest gebruiken tekort schieten in lichamelijke gezondheid en zij met een robuust lichaam schieten vaak tekort in geestelijke capaciteiten. Dit soort gepraat is ook absurd en heeft alleen betrekking op zij die zwak zijn in wilskracht en krachteloos in acties, wat in het algemeen niet het geval is met superieure mensen. Confucius stierf op een leeftijd van tweeënzeventig, en ik heb niet gehoord dat zijn lichaam niet gezond was. Boeddha reisde constant, zijn leer predikend, en hij stierf op zijn oude dag. Jezus had het ongeluk om onrechtmatig te sterven. Wat betreft Mohammed, hij onderwierp de wereld met de Koran in zijn linkerhand en een zwaard in zijn rechter. Al deze mannen werden wijzen genoemd en behoren tot de grootste denkers...

Lichamelijke opvoeding sterkt niet alleen het lichaam maar vergroot ook onze kennis. Er is een gezegde: beschaaf de geest en maak het lichaam barbaars. Dit is een gepast gezegde. Teneinde de geest te beschaven moet men eerst het lichaam barbaars maken. Als het lichaam barbaars is gemaakt, dan zal de beschaafde geest volgen. Kennis bestaat uit het weten van de dingen in de wereld, en in het onderscheiden van hun wetten. In deze zaak moeten we vertrouwen op het lichaam, omdat directe observatie afhangt van de oren en de ogen, en reflectie hangt af van het brein. De oren en ogen, zowel als het brein, mogen gezien worden als onderdelen van het lichaam. Als het lichaam perfect is, dan is de kennis ook perfect. Vandaar dat men kan zeggen dat kennis indirect verkregen wordt door lichamelijke opvoeding. Fysieke kracht is noodzakelijk om de studie van de talloze moderne wetenschappen te ondernemen, hetzij op school of door onafhankelijke studie. Hij die het hier mee eens is, is de mens met een krachtig lichaam; hij die het hier niet mee eens is, is de mens met een zwak lichaam. De verdeling tussen de sterken en de zwakken bepaalt het gebied van verantwoordelijkheden welke ieder naar zich toe kan trekken.

Lichamelijke opvoeding verbetert niet alleen kennis, het harmoniseert ook het gevoel. De kracht van het gevoel is enorm groot. De Ouden poogden ze te disciplineren door rede. Vandaar dat ze vroegen: ‘Is de meester (d.w.z... rede) altijd alert?’ Ook zeiden ze: ‘Men zou het hart moeten disciplineren met rede.’ Maar rede komt voort uit het hart, en het hart berust in het lichaam. We nemen vaak waar dat de zwakken tot slaaf zijn gemaakt van hun gevoel en incapabel zijn om ze meester te worden. Zij wiens zintuigen onvolkomen zijn of wiens ledematen gebrekkig, zijn vaak tot slaaf gemaakt van buitensporige hartstochten en rede is niet in staat om ze te redden. Vandaar mag het een constante wet genoemd worden dat wanneer het lichaam perfect en gezond is, de gevoelens ook in orde zijn...

Lichamelijke opvoeding harmoniseert niet alleen de gevoelens, het sterkt ook de wilskracht. Het grote nut van lichamelijke opvoeding ligt precies hierin. Het voornaamste doel van lichamelijke opvoeding is militaire heldhaftigheid. Dergelijke onderdelen van militaire heldhaftigheid zoals moed, onbevreesdheid, onverschrokkenheid en doorzettingsvermogen zijn alle een kwestie van wilskracht. Laat me dit verklaren met een voorbeeld. Door onze voeten in ijswater te wassen verkrijgen we moed, onbevreesdheid en onverschrokkenheid. In het algemeen zal elke vorm van lichaamsbeweging, indien continu doorgezet, ons helpen te trainen in doorzettingsvermogen. Langeafstandslopen is in het bijzonder goed om te trainen in doorzettingsvermogen. ‘Mijn kracht ontwortelde bergen. Mijn energie domineerde de wereld’ (uit een gedicht toegeschreven aan Hsiang Yu) - dit is moed. ‘Als ik de Lou Lan niet onthoofd, zweer ik dat ik niet terug zal keren’ - dit is onbevreesdheid. Om de familie te vervangen voor de natie - dit is onbeschaamdheid. ‘Yu was acht jaar van huis weggeweest, en alhoewel hij driemaal zijn deur passeerde kwam hij niet binnen’ - dit is doorzettingsvermogen. Al deze eigenschappen kunnen alleen bereikt worden op basis van dagelijkse lichamelijke opvoeding.

De wilskracht gaat vooraf aan een mens zijn carrière.

Zij wiens lichamen klein en teer zijn, zijn oneerbiedig in hun gedrag. Zij wiens huid slap en zacht is, is somber in wilskracht. Aldus beïnvloedt het lichaam de geest. Het doel van lichamelijke opvoeding is om de spieren en botten te sterken; als resultaat, is kennis verbeterd, het gevoel geharmoniseerd en is de wilskracht toegenomen. De spieren en botten behoren toe aan het lichaam; kennis, gevoel en wilskracht behoren toe aan ons hart. Wanneer zowel het lichaam als het hart op hun gemak zijn, mag men spreken van een perfecte harmonie. Lichamelijk opvoeding is daarom niets meer dan voeding van ons leven en verblijding van ons hart.

5. De redenen voor de afkeer tegen lichaamsbeweging

Lichaamsbeweging is het meest belangrijke deel van lichamelijke opvoeding. Vandaag de dag hebben studenten in het algemeen een afkeer van beweging. Hier zijn vier redenen voor: 1. Ze zijn niet zelfbewust. Als iets in de praktijk gebracht moet worden, moet men er eerst plezier in hebben. Men moet tot in detail het waarom en waarvoor begrijpen. Het tot in detail weten van het waarom en waarvoor is zelfbewustzijn. In het algemeen kent men niet het onderlinge verband tussen lichaamsbeweging en henzelf - of ze kennen het oppervlakkig maar niet volledig... 2. Men kan hun langverworvene gewoonten niet veranderen. Ons land heeft altijd de nadruk gelegd op letterkundige bekwaamheid. Men schaamt zich om korte kleding te dragen. (de manier van kleden van de zwaardvechters van koning Wen van Chao, volgens een hoofdstuk van de taoïstische klassieker Chuang Tzu.) Vandaar is er een bekend gezegde, ‘Een goed mens wordt geen soldaat’...

3. Lichaamsbeweging is niet krachtig gepropageerd... 4. Studenten denken dat lichaamsbeweging schaamtevol is. Volgens mijn nederige observatie is dit de echt hoofdzakelijke reden voor de afkeer van lichaamsbeweging. Fladderende gewaden, een langzame pas en een ernstige, kalme blik vormen goede manieren. Waarom zou men opeens een arm uitstrekken of een been laten zien, strekken en buigen? Is dit niet raar? Vandaar dat zij er zijn die wel weten dat hun lichaam beweging nodig heeft en, bovendien, dit erg graag willen, maar niet kunnen. Er zijn er die alleen kunnen bewegen met een groep, en niet alleen, en zij die wel privé maar niet in het openbaar kunnen bewegen. In het kort, dit komt allemaal door een gevoel van schaamte. Al deze vier zijn redenen voor een afkeer tegen lichaamsbeweging. De eerste en vierde zijn subjectief, en het veranderen hangt af van onszelf; de tweede en derde zijn objectief, en het veranderen ervan hangt af van anderen: ‘Wat de superieure mens zoekt vindt hij in zichzelf” (Analects), dat wat van anderen afhangt is van minder belang.

6. De methoden van lichaamsbeweging zouden enkele moeten zijn

Tseng Wen-cheng waste zijn voeten voor hij naar bed ging en liep een duizend stappen na de maaltijd, enorm profiterend van deze methode. Er was een tachtig jaar oude man die nog steeds gezond was. Toen hem gevraagd werd hoe hij gezond bleef, antwoordde hij: ‘ik eet geen hartige maaltijden, dat is alles.’ Vandaag de dag zijn de methoden van lichaamsbeweging erg divers, meer dan ik kan tellen. Maar alhoewel er verscheidene twintigtallen of zelfs verscheidene honderdtallen zijn, ‘één tak in een bos is voldoende voor een vogel om in te nestelen, en als het drinkt bij de rivier, drinkt hij niet meer dan zijn maag aankan.’ (Chuang Tzu) We hebben alleen dit lichaam en alleen deze zintuigen, botten, ingewanden en aderen. Ook al zijn er verscheidene honderdtal methoden voor lichaamsbeweging, ze zijn alle gericht op het verbeteren van de circulatie van het bloed. Als één methode dit kan bewerkstelligen, is het resultaat van honderd methoden hetzelfde als deze. Daardoor kunnen we het ook zonder de overige negenennegentig stellen. ‘Onze ogen kunnen maar één ding tegelijk zien; onze oren kunnen maar één geluid tegelijkertijd horen.’ (Hsun Tzu, een confucianistische ‘realist’) Het aanwenden van honderd verschillende methoden om de spieren en botten te trainen verstoort ze alleen...

7. De punten waar we aandacht aan moeten schenken bij lichaamsbeweging

We moeten doorzettingsvermogen hebben in alle dingen. Lichaamsbeweging is geen uitzondering.

Stel dat er twee mensen zijn die sporten. De een oefent en stopt dan, de ander is aanhoudend in zijn oefeningen. Er zal zeker een verschil zijn in de resultaten. Ten eerste, doorzettingsvermogen in lichaamsbeweging creëert interesse. In het algemeen, dat wat in rust is kan zichzelf niet in beweging zetten; er moet iets zijn om het te bewegen. En dit iets kan alleen interesse zijn...

Interesse ontstaat door aanhoudende dagelijkse oefening. De beste manier is om twee keer per dag oefeningen te doen - na het wakker worden en voor het naar bed gaan -- zonder kleren aan; de één na beste manier is om lichte kleding te dragen. Te veel kleding belemmert beweging. Als men dit dagelijks doet, is het idee van oefening continu aanwezig en nooit onderbroken. De oefening van vandaag is de voortzetting van die van gisteren en leidt daarom tot de oefening van morgen. De individuele periode van oefening hoeft niet lang te zijn; dertig minuten zijn voldoende. Op deze manier zal een zekere interesse van nature verrijzen. Verder nog, doorzettingsvermogen in het oefenen kan plezier creëren. Oefening kan over een lange periode grote resultaten opleveren en aanleiding geven tot een gevoel van eigenwaarde. Als resultaat zullen we in staat zijn om te studeren met plezier, en elke dag zullen we vooruitgang zien in onze deugd. Ons hart is vervuld met grenzeloze vreugde omdat we doorgezet hebben en een resultaat verkregen hebben. Plezier en interesse zijn verschillend. Interesse is de oorsprong van de oefening, en plezier is de consequentie. Interesse verrijst uit de actie, en plezier uit het resultaat. De twee zijn van nature verschillend.

Doorzettingsvermogen zonder concentratie van de geest kan nauwelijks resultaat opleveren. Als we naar bloemen kijken vanaf een galopperend paard, ook al kijken we dagelijks, is het alsof we ze helemaal niet gezien hebben. Als iemands hart een zwaan volgt in de lucht, kan hij niet wedijveren met degene die ondertussen nauwkeurig studeert. Vandaar zou men al zijn inspanning moeten concentreren op de oefening. Tijdens de oefening moet de geest gericht zijn op de oefening. Doelloze en verwarde gedachten moeten opzij gezet worden...

De houding van de superieure man is gecultiveerd en aangenaam, maar men kan dit niet zeggen van oefening. Oefening moet barbaars en ruw zijn. In staat zijn op een paard te springen en tegelijkertijd te schieten; gaan van gevecht naar gevecht; om de bergen te bewegen door zijn geschreeuw, en de kleuren van de hemel door zijn bulderen van woede; om de kracht te hebben om bergen als Hsiang Yu te ontwortelen en de onbeschaamdheid om het doel te doorboren als Yu Chi - al dit is barbaars en ruw en heeft niks te maken met finesse. Teneinde vooruit te gaan in de oefeningen moet men barbaars zijn. Als men barbaars is, zal men veel kracht en sterke spieren en botten hebben. De methode van oefening moet ruw zijn; dan kan men zich er serieus op toeleggen en zal het makkelijker zijn om te oefenen. Deze twee punten zijn vooral van belang voor beginners.

Er zijn drie punten waar we aandacht aan moeten schenken bij lichaamsbeweging: 1 doorzettingsvermogen, 2 concentratie van al onze kracht en 3 dat het barbaars en ruw is. Er zijn nog veel andere punten die aandacht vereisen. Hier heb ik enkel de meest belangrijke aangeduid...