Deze versie: spelling
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
| Hoe te citeren? — Graag bronvermelding !
Bron: De Internationale, orgaan van de Nederlandse sectie van de IVe Internationale, februari 1966, jg. 9.
Deze versie: spelling
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
| Hoe te citeren? — Graag bronvermelding !
Een oudere kameraad wees mij erop dat de behandeling van de politieke rol van H. Sneevliet gedurende de dertiger jaren, zoals die voorkomt in mijn bespreking van het boek van Paul de Groot in het vorige nummer van “De Internationale” (9e jg, nr. 1) onjuist is.
De genoemde verschillen tussen Trotski en Sneevliet over de vakbondspolitiek en de intredepolitiek in de sociaaldemocratie waren in de jaren 1933-1936 van een tactisch karakter. Wat de hoofdlijnen, de strategie betreft, speelde Sneevliet juist in de tijd van het behandelde debat met De Groot een uiterst belangrijke rol, in volledige overeenstemming met Trotski en als één van diens vertrouwdste medewerkers, bij de voorbereiding en propagering van de Vierde Internationale. Het vaandel van de Vierde Internationale speelde juist toen een onmisbare rol in de hele geschiedenis van de arbeidersbeweging doordat het een verzamelingspunt bood voor enkele van de beste revolutionaire marxisten, die de Tweede en vooral de Derde Internationale na de onverwerkte nederlaag tegen Hitler in 1933, de rug toekeerden.
In die – essentiële – zin, dat hij op het juiste moment opkwam voor een Vierde Internationale, was Sneevliet, in tegenstelling tot wat ik schreef, wel degelijk “trotskist”.
Bovendien heeft Sneevliet, in tegenstelling tot vele andere RSAP’ers, de idee van de Vierde Internationale nooit los gelaten. In een in de naoorlogse “Vlam” afgedrukte brief van een medegevangene in de Amersfoortse bunker van de terdoodveroordeelden van april 1942, staat te lezen, dat Sneevliet zijn lotgenoten in de nacht voor de executie toespreekt en hun op het hart drukt, er trots op te zijn dat zij de eersten zijn die voor de zaak van de Internationale sterven. Daarnaast moet worden gecorrigeerd, dat weliswaar de RSAP geen directe politieke voortzetting heeft gehad na de Tweede Wereldoorlog, maar dat de beste tradities van de communistische pionier op koloniaal gebied, de rusteloze bestrijder van stalinisme en bureaucratie, die Sneevliet was, voortleven bij alle trotskisten.
Deze rechtzetting is daarom des te belangrijker, omdat nog onlangs bij het overlijden van Sneevliets weduwe bleek, hoezeer nog de herinnering van Sneevliet in bepaalde delen van de Amsterdamse en Nederlandse arbeidersklasse voortleeft.
Een kritisering van Sneevliet op grond van Trotski’s en onze meningsverschillen met hem over tactische kwesties die onzerzijds tot een te snelle en gedeeltelijk onjuiste conclusie leidde, riskeert juist die arbeiders, die zich Sneevliets consequente, en met grote opofferingen gevoerde strijd tegen bureaucratie, tegen de Moskouse schijnprocessen, tegen de GPOe-moorden en vóór de Vierde Internationale herinneren, onnodig van ons te vervreemden.
W. VAREKAMP
(Binnenkort zullen wij dieper ingaan op de rol die door Nederlandse oppositionele communisten onder leiding van Sneevliet is gespeeld bij de voorbereiding van de Vierde Internationale. – W.V.)