Bron: De Internationale, Nederlandstalig theoretisch orgaan van de IVe Internationale, december, 1990, nr. 37
Deze versie: spelling
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
| Hoe te citeren? — Graag bronvermelding !
“Met de werkgelegenheid gaat het steeds beter. Er komen meer banen.” Zo begint een brief van de Gemeentelijke Sociale Dienst van Amsterdam aan langdurig werklozen, die worden ‘uitgenodigd’ voor een gesprek op het Arbeidsbureau. Ze hebben bij de GSD de afgelopen weken zeker geen kranten gelezen. Zeker toevallig de aangekondigde massa-ontslagen en reorganisaties gemist bij Philips, DAF, DSM, Postbank, BAT, WVC, KLM, Volvo, NS, Johan Enschedé, AKZO, ... Toevallig onbekend met de honderdduizenden geregistreerde werklozen, de honderdduizenden WAO’ers, de honderdduizenden niet-geregistreerden die graag goed betaald werk zouden willen hebben.
Toevallig? Niks toevallig natuurlijk. Het past allemaal in de georkestreerde pogingen om mensen murw te maken en een geïndividualiseerde schaamte en schuldcomplex aan te praten. Of om ze slecht betaalde niet-passende veelal geflexibiliseerde arbeid te laten accepteren in het kader van de ‘sociale vernieuwing’. Niet voor niks komt Lubbers met zijn verhalen dat Nederland ziek is, dat er teveel mensen in de WAO zitten en dat in de jaren negentig de wetgeving meer het accent moet leggen op de ‘plichten’ van de burgers. Vandaar Wöltgens met zijn insinuerende schaamteloze beschuldigingen aan het adres van werklozen. En daarom waarschuwt Kok ons dat hij geen garanties kan geven voor het behoud van de koppeling.
Ook Groen Links is niet helemaal bestand tegen de druk van dit zieke rechtse offensief. De nieuwe voorzitster van Groen Links maakt zich terecht openlijk zorgen over haar eigen fractie: “Het virus van de arbeidsplicht dreigt ook de fractie te infecteren. Onze parlementariërs pleiten weliswaar in de eerste plaats voor een werkgelegenheidsbeleid, maar houden de mogelijkheid van een strafkorting van maximaal tien procent open. Is de fractie toch een beetje bang haar geloofwaardigheid te verliezen in de discussie met de grote dames en heren?”
Rechts probeert de voorwaarden te scheppen voor een nieuwe crisispolitiek. Europa ’92 is nu dichtbij. De staatsschuld rijst de pan uit. En is er een nieuwe recessie in zicht? Hoe diep zal die zijn? Hoe lang zal die duren?
Alom wordt erkend dat de recessie in de VS en in Engeland al begonnen is en dat het wel eens een zware recessie zou kunnen zijn. (Zie ook het artikel van Ch.-A. Udry in ons vorige nummer) Dat betekent niet dat Japan en de EEG automatisch ook onmiddellijk getroffen zullen worden. Maar hoe lang zal dat nog duren? En wat zal dat betekenen voor de economie in Nederland?
Veel zal afhangen van de ontwikkelingen in Duitsland, de sterkste economie in West-Europa, waar de Nederlandse zo nauw mee is verbonden.
De VS hebben nog steeds de grootste economie ter wereld. Dus een diepe recessie (en eventueel een gigantische financiële crisis!) zullen diepe sporen nalaten op de wereldeconomie, ook op de Duitse. De grote Duitse economische onderzoeksinstituten hebben voorlopig de verwachte groeicijfers voor 1991 teruggebracht tot 1,5 procent. De grootste onzekere (en deels geheim gehouden) factor op de korte termijn vormen de kosten van de Duitse ‘hereniging’. Ieder moment komen er nieuwe verrassingen boven tafel die (tientallen) miljarden kosten. Het weekblad Business Week (3 december) wijst op nog een paar stevige problemen voor de toekomst van de Duitse economie: een toenemende inflatie; een forse stijging van de werkloosheid; sterk stijgende begrotingstekorten en een enorme staatsschuld; een stijgende rentevoet en een sterke munt (vooral ten opzichte van de dalende dollar).
Misschien blijft een recessie nog even uit. Maar de arbeidersbeweging kan geen tijd verloren laten gaan met het organiseren van de verdediging tegen onvermijdelijke nieuwe aanvallen op werk, loon, uitkeringen en voorzieningen. Rechts is al met z’n zieke offensief begonnen. Het beste medicijn is een strijdbaar arbeid(st)ersverzet.
Wie zei er dat klassenstrijd ouderwets is?