Leon Trotski

Brief aan Paul-Henri Spaak


Geschreven: 14 april 1934
Bron: het Engelstalige Trotski-archief
Vertaling: J. Piet Andries 20/02/08
HTML: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive, maart 2008


Zie ook:
De Oostenrijkse crisis en het communisme, van Trotski

14 april 1934

Waarde vriend,

Ik heb je brief tamelijk laat ontvangen omdat hij ongelukkig genoeg verkeerd geadresseerd was. Misschien komt mijn antwoord pas na de beslissing aan. Soit, in elk geval hoop ik dat de beslissing de juiste was.

Zoals elders evolueren de dingen snel in België. De arbeidersklasse heeft slechts enkele maanden de tijd gehad voor de eerste fase van haar hergroepering. Ge zegt dat de situatie moeilijk ligt voor de Socialistische Aktie groep: de interne vijand maakt een vreselijke opgang, de arbeiderspartij zit in een neerwaartse fase, en zo zal elke nieuwe partij een moeilijke start kennen. Dit is waar, maar onze historische omstandigheden kunnen we zelf niet kiezen. De ongeëvenaarde moeilijkheden waarin de arbeidersklasse zich bevindt neemt een scherp geconcentreerde vorm aan in de linkerzijde van die arbeidersklasse, maar deze arbeidersklasse is de enige sleutel tot bevrijding. Om praktische kwesties op te lossen, welke die ook zijn, moeten we van algemene principes vertrekken. De POB is er niet goed aan toe en de toestand verslechtert week na week. Doordat de lessen uit Duitsland en Oostenrijk niet zijn getrokken, is de situatie er zelfs nog op verslechterd en hoe meer de partij erop achteruit gaat, des te meer ze zich vijandiger zal gaan opstellen tegenover links. Elke dag dat links verliest, zal gewonnen worden door rechts, het is te zeggen door het fascisme.

De vakbondsbureaucratie is zeer gelimiteerd, reactionair en corrupt. Dit is precies waarom ze de partij domineert zodra de tegenstellingen zich verscherpen en een duidelijk antwoord vragen.

Het is natuurlijk te betreuren dat de linksen geen georganiseerde sterke speerpunten in de vakbonden hebben kunnen creëren maar er is nog niets verloren; de kwesties die zich nu stellen belangen de toekomst van de gehele arbeidersklasse aan. Zij omvatten de arbeiderspartij en de vakbonden. Het is daarom dat de vakbondsbureaucratieën verschrikt zijn om overweldigd te worden door de massa’s als die een leiderschap zouden vinden en het is precies daarom dat deze omkopers en omgekochten bang zijn van u. Zij moeten u verdrijven, neerslaan en u vernietigen. Toegevingen doen aan hen betekent een herhaling — op kleinere schaal — van de austromarxistische [Een Oostenrijkse linkssocialistische stroming in de eerste helft van de 20e eeuw] politiek tegenover Dollfuss. De reactionaire bureaucratieën zullen uw toegevingen gebruiken om u te discrediteren, om meer toegevingen af te dwingen om u de volgende dag, in nog ongunstiger omstandigheden dan vandaag, te wurgen.

Geef niet toe. Integendeel, Ga in het offensief. Leg de arbeidersvoorhoede uit dat het de zwaarste kapitalistische reactie is, die de vakbondsbureaucratieën en “socialisten” gebruiken om elke geest van verzet en revolutionaire waardigheid van het proletariaat te wurgen en zo de fascistische moordenaars te helpen hun werk te doen.

Zonder de minste twijfel zegt mijn diepe overtuiging mij: geef geen morzel grond prijs. Natuurlijk zult ge geen formeel initiatief voor een splitsing nemen, maar de verantwoordelijkheid bij de bureaucratie leggen en in volle vrijheid agiteren, en u laten leiden door hogere politieke objectieven en niet door de kleine legale hinderlagen van de bureaucratie. De linkerzijde moet zonder een moment te verliezen gemobiliseerd worden om de partij te helpen, zoniet ligt ge binnen enkele maanden onder de pletwals van het fascisme en zult ge enkel nog de gemaakte vergissingen en de nu verloren tijd kunnen vervloeken.

Waarde vriend, België en Frankrijk zijn de laatste loopgraven in de verdediging van het proletariaat. Als mijn mening maar de minste invloed kan hebben op de te maken beslissing, zeg ik u: “Versaag niet! Er komt geen tweede kans! Mobiliseer je medestanders! Ontketen de aanval! Wees meedogenloos tegenover de lafheid en corruptie die vanuit hogerhand de hoogstaande en machtige Belgische arbeidersklasse verlamd! Uw groep kan een historische rol spelen, nu of nooit.”

Alsjeblief, vergeef mij de bijna pathetische toon van deze regels. Deze zijn immers gedicteerd door de ernst van de omstandigheden, en tevens door de absolute duidelijkheid waarmee ik de gevolgen van uw houding inzie.

Mijn groeten en beste wensen.

PS.: uw interview in Le Matin verzekert me dat mijn brief min of meer overbodig is. U moet de beslissing genomen hebben om tot het uiterste te strijden. Ik feliciteer u.