Geschreven: 10 juni 1929
Bron: J.E.Stokvis archief, IISG
Vertaling: Onbekend
Deze versie: Dit artikel verscheen - in het Maleis - in het tijdschrift Persatoeam Indonesia van 1 augustus 1929
Transcriptie/HTML: Paul Benschop
Contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
Laatste bewerking: 26 december 2009
| Verwant: • De tactiek der sociaaldemocraten • Indonesië en Nederland |
De houding van de SDAP ten aanzien van de Indonesische beweging kennen wij en wij hebben ze goed bestudeerd. Desondanks zijn wij tot nu toe altijd bereid geweest met haar samen te werken, en wel omdat wij elke schijn wensen te vermijden, als zouden wij haar vijandig gezind zijn. Doch in de praktijk is het juist de SDAP die er steeds op uit is om ons tot haar speelbal te gebruiken. De SDAP resolutie op het Brusselse congres; de polemiek Hatta-Stokvis naar aanleiding van die resolutie; het besluit van het jongste SDAP-congres te Nijmegen waarbij haar linkervleugel is verboden om samen te werken met de nationaal Indonesische partijen; haar geschrijf tegen onze beweging en dat ons volk hard in de oren klinkt; dit alles levert het duidelijkste bewijs op, dat het standpunt van de SDAP inzake de vrijmaking van Indonesië niet gemeend, maar vals is.
Van de oprechtheid van het wezen van de SDAP-politiek kon men zich vergewissen tijdens de door ons verleden week gehouden vergadering in het café-restaurant Hollandais, waarbij de heer Stokvis sprak over ‘sociaaldemocratie en koloniale politiek’. Wij hebben ten zeerste gehoopt dat de heer Stokvis, die onlangs door onze beweging in Indonesië is gehuldigd en thans prat gaat op zijn verrichtingen aldaar, zich zou willen ontfermen over onze nationale beweging. De heer Stokvis van nu gebruikt de huldebetoging die hem bij zijn vertrek uit ons land werd aangeboden als een wapen tegen onze beweging. Ook om deze reden hadden wij de hoop gekoesterd dat hij een nieuw geluid zou doen horen, ter introductie van nieuwe inzichten inzake de nationaal Indonesische beweging in zijn partij, die de koers kwijt is. Deze hoop is echter niet vervuld. Wat de heer Stokvis ten beste gaf, is nog altijd het oude liedje.
Eerst besprak hij uitvoerig de koloniale politiek van de SDAP van Van Kol tot heden. Als politiek leider in Indonesië bracht hij zijn bevindingen naar voren omtrent de nationale beweging in de koloniën. Hij is de mening toegedaan dat de beweging in Indonesië steun moet zoeken bij de Westerse organisaties. Volgens hem zou het Indonesische volk geen begrip hebben van zowel sociale als economische aangelegenheden. Ja, hij had zelfs beweerd dat dat volk argeloos zou zijn.
De heer Stokvis verduidelijkte en erkende de tegenwoordige koloniale politiek van onderdrukking en uitbuiting. Om deze reden zou, volgens hem, het verkiezingsprogram van de SDAP van nu vel werk hebben gemaakt van het koloniale vraagstuk. Dit omvat twee belangrijke punten:
1. Het doen ophouden van de “kapitalistische uitbuiting” in Indonesië.
2. Het bestrijden van “staatkundige onderdrukking” en de erkenning dat “staatkundige macht” een wapen is in handen van het kapitalisme.
Om bovenstaand doel te bereiken is niet nodig de beschikking te hebben over eigen machtsmiddelen, want deze veroorzaken schade. Gekweekt geweld is uit den boze. Vandaar dat de SDAP de natuurlijke ontwikkeling van de dingen volgt, stap voor stap, voetje voor voetje. Dit standpunt verklaart de mening van de SDAP dat aan de leuze ‘Indonesië los van Holland, nu’ nog geen gevolg kan worden gegeven.
Wie het boven vermelde betoog van de heer Stokvis heeft gevolgd zal tot de conclusie komen, dat het door hem uiteengezette standpunt alles behalve helder is geweest. Uit de aard van de zaak zijn er veel debatten geweest.
De eerste debater, de heer Van Beetem (fascistisch nationalist), verklaarde openlijk dat de SDAP ten aanzien van de Hollandse arbeiders en het Indonesische volk dezelfde tactiek toepast. Om aan de regering te komen gebruikte ze vroeger de rug van de Hollandse arbeiders; thans wenst ze dit te doen via de schouder van het Indonesische volk. Spreker wenst geen ‘Indonesië los van Holland’, integendeel. Indonesië behoort bij Holland te blijven, voor eeuwig, als man en vrouw, krachtens de basis van recht en gelijkheid (sic).
Van Munster en Darsono brachten gedocumenteerde argumenten naar voren, ontleend aan de eigen geschriften van de heer Stokvis - tijdens zijn verblijf in Indonesië - toen de SDAP met haar standpunt “bestrijding van staatkundige onderdrukking” de draak stak; want tijdens de onlusten op Sumatra’s Westkust en West-Java klapten Stokvis en consorten tezamen met de reactionairen in de handen, overtuigd als zij waren van de juistheid van de regeringsmaatregelen. Er werden doodsvonnissen geveld en interneringsbesluiten naar Boven-Digoel getekend.
Anton De Kom hecht geen waarde aan de oprechtheid van de SDAP. Indoen de SDAP inderdaad het goed meent met de onderdrukte volkeren, waarom heeft Van Kol zelf het voorstel gedaan West-Indië aan Amerika te verkopen, precies als een handelaar dit doet met dieren?
Broeder Hatta verklaarde kort en bondig dat discussie betreffende de beginselen van de koloniale politiek van de SDAP niet te splitsen is van de Brusselse resolutie, want deze resolutie van de Tweede Internationale vormt de grondslag van de socialistische politiek. Debater merkte op dat de Stokvis van een jaar geleden niet de Stokvis van nu is. Immers, nu erkent hij de leemten van die resolutie, terwijl hij ze toen met hand en tand verdedigde.
Broeder Abdoel Madjid besprak het strijdmiddelenvraagstuk dat door de heer Stokvis naar voren is gebracht. Het kon bij de debater er niet in dat onafhankelijkheid verkregen moet worden door machtsmiddelen, maar hij is sterk gekant tegen gewelddadige actie of revolutie die stelselmatig gekweekt is. Hieruit blijkt het gedraai van de heer Stokvis; hoe kan men machtsmiddelen gebruiken en verkrijgen, indien men ze niet stelselmatig kweekt?
De schrijver deze zette uiteen wat het verschil is tussen het betoog van de heer Stokvis – die zei dat de nationaal Indonesische beweging steun moest zoeken bij Westerse organisaties – en de praktische politiek van de SDAP zelf, die voortvloeit uit haar dagelijkse actie. Ons debat aangaande ‘Indonesië los van Holland, nu’ is door de heer Stokvis slechts bestreden met geen steekhoudende argumenten, als; dat de vrijheid alleen gegeven kan worden aan die koloniën welke zelfstandig kunnen deelnemen aan het internationale ruilverkeer!
Opzettelijk maken wij gewag van de debatten op die vergadering, opdat de lezer daarvan notitie kan nemen. Wij voelen ons verplicht te vermelden dat de debatten hatelijk en heftig zijn geweest, vooral van de kant van de communisten.
Het is nodig dat de heer Stokvis niet altijd in staat is geweest de debatten, tegen hem gericht, te beantwoorden. Wij voelen ons verplicht dit alles te vermelden opdat men weet waarom de heer Stokvis ontstemd is en de Perhimpoenan Indonesia bestrijdt.
Dat is de reden geweest waarom de heer Stokvis in het dagblad Het Volks schreef dat wij die vergadering hadden uitgeschreven, juist met de vooropgezette bedoeling onze grieven te uiten jegens een sociaaldemocraat en dat wij een complot met de communisten hadden gesmeed om de sociaaldemocratie aan te vallen.
Wij begrijpen ook wat de bedoeling van de heer Stokvis is met het rondbazuinen van zulks een legende. Zijn oogmerk is om bij zijn lezers effect te maken om zodoende de prestige van de Perhimpoenan Indonesia omlaag te halen. Verder zijn wij op de hoogte van de opzet van de heer Stokvis en consorten met hun aanval op de Perhimpoenan Indonesia en hun geschrijf, dat onze vereniging onder communistische invloed staat.
Doch ten aanzien van onze polemiek in De Socialist betreffende de aanvallen van de heer Stokvis op de inhoud van Indonesia Merdeka (tijdschrift van Perhimpoenan Indonesia, PB) en op ons verzoek zijn zinspelingen met tastbare bewijzen waar te maken hebben Stokvis en consorten nog nimmer een waardig antwoord kunnen geven.
Ofschoon de tactiek van de SDAP niet in staat is onze houding en onze beginselpolitiek, welke er op gericht is het ‘Indonesië los van Holland, nu’ te verwezenlijken, te wijzigen; hoewel onze beweging door zulk een lage en nageaapte verdachtmakerij niet zwakker zal worden; toch heeft het zijn nut een beschouwing te geven omtrent de politiek van die groep welke een poging doet verdeeldheid te brengen in de gelederen van de nationale beweging - ook in Holland - of het contact te verbreken dat er bestaat tussen onze beweging in Indonesië en in Nederland.
Een andere tactiek kan de SDAP niet volgen; want wie weet, misschien is het resultaat van deze verkiezingen dit wat wij een ‘socialistische regering’ krijgen, die de overheersing over de koloniën moet voortzetten. Indonesië, wees op uw hoede! Een vijand onder het masker der vriendschap is gevaarlijker dan een openlijke vijand.